Prawo Nowych MediówPrzemysł 4.0Technologie

Sztuczna inteligencja: zachęcanie do innowacji i ochrony użytkownika

Jak podał serwis frakcji Odnówmy Europę (ang. Renew Europe) PE, Komisja Prawna przyjęła trzy raporty dotyczące sztucznej inteligencji. To część programu prac Komisji Europejskiej, która na początku przyszłego roku ma przedstawić wnioski ustawodawcze dotyczące odpowiedzialności cywilnej i aspektów etycznych związanych z tymi nowymi technologiami.

W sprawozdaniu dotyczącym praw własności intelektualnej w rozwoju technologii sztucznej inteligencji i robotyki wezwano do aktualizacji europejskich ram w tym zakresie. Nie uprzedzając debaty, sprawozdawca proponuje, aby dokonać rozróżnienia między tworami ludzkimi wspomaganymi przez sztuczną inteligencję, dla których obecne ustawodawstwo pozostaje adekwatne, a tworami generowanymi autonomicznie. Prace te powinny kwalifikować się do ochrony, ale raport sprzeciwia się nadaniu im osobowości prawnej. Na koniec zaleca się, aby podejście Komisji do regulacji praw własności intelektualnej dotyczyło poszczególnych sektorów.

– Przegłosowane sprawozdanie wysyła Komisji wyraźny sygnał, że nasze europejskie ramy ochrony praw własności intelektualnej nie są dostosowane do technologii jutra. Przedstawiamy zdecydowane propozycje ich aktualizacji. Istotne jest, aby ułatwić ochronę i rozpowszechnianie treści chronione prawem autorskim, patenty i dane, jeśli chcemy, aby europejska strategia dotycząca danych odniosła sukces – mówi Stéphane Séjourné (Renaissance, Francja), sprawozdawca Komisji Prawnej.

Raport w sprawie systemu odpowiedzialności cywilnej mającej zastosowanie do sztucznej inteligencji, wspierany przez Renew Europe, opowiada się za podejściem związanym z ryzykiem. Proponuje zasady ścisłej odpowiedzialności za ograniczony zestaw aplikacji wysokiego ryzyka, które zostałyby wstępnie określone przez Komisję Europejską wraz z ekspertami w dziedzinie SI. Wnioski te byłyby objęte obowiązkowym ubezpieczeniem, aby zapewnić ofiarom odszkodowanie za poniesione szkody.

– Jeśli chcemy zachęcić europejskich innowatorów do eksperymentowania, rozwoju i inwestowania w sztuczną inteligencję, muszą oni z góry wiedzieć, jakie są ich prawa i obowiązki. Za pomocą tego wniosku chcemy zapewnić im tę pewność prawną. Uważam, że udało się właściwa równowaga między prawami konsumenta do odszkodowania przy jednoczesnym wspieraniu konkurencyjności UE – dodaje Liesje Schreinemacher (VVD, Holandia).

Wreszcie trzeci przyjęty raport dotyczy etycznych aspektów sztucznej inteligencji, robotyki i technologii pokrewnych. Przypominając, że sztuczna inteligencja wiąże się z wieloma kwestiami etycznymi, takimi jak ryzyko dyskryminacji, naruszenie prywatności czy niejasność niektórych procesów decyzyjnych, w raporcie wprowadzono również pojęcie technologii wysokiego ryzyka. Technologie te będą musiały zostać ocenione pod kątem zgodności z obowiązkami określonymi w projekcie rozporządzenia. Pod koniec tej oceny otrzymaliby „europejski certyfikat zgodności etycznej”. Renew Europe zdecydowanie poparła podejście oparte na ryzyku, które zostało przyjęte przez sprawozdawcę.

– Potrzebujemy awangardowego spojrzenia na tzw. cyfrową dekadę Europy, Europa musi rozwijać sztuczną inteligencję, która jest godna zaufania, eliminuje uprzedzenia i dyskryminację oraz służy dobru wspólnemu, zapewniając jednocześnie rozwój biznesu i przemysłu oraz generowanie dobrobytu gospodarczego jako sprzeczne, ale jako komplementarne, bo jedno wzmacnia drugie. W związku z tym ustanowienie Komisji Specjalnej ds. Sztucznej Inteligencji w Erze Cyfrowej jest mocnym sygnałem ze strony Parlamentu, że interesuje się tym strategicznie ważnym tematem – uważa Dragoş Tudorache (USR-PLUS, Rumunia), Przewodniczący Komisji Specjalnej ds. Sztucznej Inteligencji w Erze Cyfrowej.

Dwa sprawozdania legislacyjne z własnej inicjatywy, jedno dotyczące aspektów etycznych i jedno dotyczące systemu odpowiedzialności cywilnej, oraz nielegislacyjne sprawozdanie dotyczące własności intelektualnej zostaną poddane pod głosowanie na drugiej sesji plenarnej PE w październiku 2020 r.