Dyrektorzy finansowi o zaostrzeniu polityki podatkowej

Jak wynika z raportu przygotowanego przez firmę audytorsko-doradczą Grant Thornton i towarzystwo ubezpieczeniowe Euler Hermes aż 78 proc. dyrektorów finansowych (CFO) w Polsce odczuwa zaostrzenie praktyki podatkowej w ostatnim roku. To wzrost o 6 p.p. w stosunku do zeszłorocznego badania. Spada odsetek CFO popierających działania Ministerstwa Finansów.

W ostatnich latach Ministerstwo Finansów wprowadziło wiele zmian i regulacji w polskim systemie podatkowym. Zmiany te, coraz bardziej uciążliwe dla podatników, w dużej mierze dotyczą dyrektorów finansowych firm działających w Polsce. To oni muszą orientować się w nowych przepisach i praktyce podatkowej, żeby zapewnić swoim firmom prawidłowe prowadzenie spraw finansowych. Dlatego firma audytorsko-doradcza Grant Thornton i towarzystwo ubezpieczeniowe Euler Hermes już po raz trzeci zapytały polskich CFO, jak odbierają wprowadzone w ostatnim roku zmiany. Z najnowszej edycji raportu wynika, że zdecydowana większość CFO, bo aż 78 proc. ankietowanych, odczuwa dalsze zaostrzanie polityki podatkowej wobec firm w Polsce. Tegoroczny wynik jest o 6 p.p. wyższy niż w badaniu z 2018 r. i aż o 35 proc. wyższy niż w 2017 r.

Największe zmiany

Polscy CFO zapytani o obszary, w których ich firmy odczuwają najsilniejsze zmiany, w zdecydowanej większości (74 proc. ankietowanych) wskazali dalsze zaostrzanie przepisów podatkowych oraz zaostrzanie wymagań sprawozdawczych wobec podatników (70 proc. badanych). To duży wzrost w stosunku do badania z zeszłego roku, w którym na to pytanie tak odpowiedziało odpowiednio 56 proc. i 61 proc. ankietowanych. Kolejne wprowadzone przez fiskus zmiany, które odnotowali polscy dyrektorzy finansowi, to wzrost szczegółowości kontroli skarbowych (35 proc. ankietowanych) oraz rzadsze wydawanie interpretacji podatkowych korzystnych dla przedsiębiorców (28 proc.). To wzrost o 9 p.p. rok do roku w przypadku obu obszarów. Z kolei w ocenie częstotliwości samych kontroli skarbowych oraz wydawania korzystnych dla firm decyzji fiskusa badani CFO zauważyli złagodzenie praktyki podatkowej – zaostrzenie tym obszarze widzi odpowiednio 26 proc. (spadek z 29 proc. rok temu) oraz 21 proc. (spadek z 30 proc. rok temu) ankietowanych.

Jakość prawa

Głównym problemem jest jakość stanowionego prawa. Do zmian bowiem wszyscy jesteśmy przyzwyczajeni, natomiast bez odzewu pozostają prośby o jasność i czytelność przepisów. Ostatnio po wprowadzeniu zmian kluczowe jest to, jak wypowie się Minister Finansów w objaśnieniach. Analiza przepisów niewiele bowiem rozjaśnia. Jeżeli to się nie zmieni, to niezadowolenie CFO i w ogóle podatników będzie narastać – tłumaczy Dariusz Gałązka, Partner w Grant Thornton, szef Zespołu Doradztwa Podatkowego.

W efekcie regularnie kurczy się grono CFO pozytywnie oceniających wysiłki resortu finansów, mające służyć uszczelnieniu systemu podatkowego. Jeszcze w 2017 r. popierających działania MF było aż 82 proc. respondentów. Rok później – w 2018 r. – ich liczba spadła do poziomu 65 proc., a w tym roku ten negatywny trend jeszcze bardziej się pogłębił i już tylko 57 proc. polskich CFO korzystnie oceniło działania ministerstwa. Wyniki tegorocznego badania wykazują, że polscy CFO nadal czują się mocno zaniepokojeni zaostrzającą się polityką fiskalną państwa. Aż 57 proc. ankietowanych (58 proc. w 2018 r.) uważa, że działania MF utrudniają im prowadzenie biznesu. Jeszcze dwa lata wcześniej – w 2017 r. – takich odpowiedzi było niemal o połowę mniej (32 proc.). Cieszyć może jednak fakt, że w ostatnim roku ta grupa przestała już rosnąć. Z kolei odsetek dyrektorów finansowych uważających, że działania MF nie wpływają na działalność ich firmy, wyniósł w tegorocznej edycji badania 41 proc. (o 3 p.p. więcej niż w 2018 r. i o 25 p.p. mniej niż w 2017 r.). Równocześnie z 4 do 2 proc. spadł w br. odsetek wskazań respondentów, którzy zadeklarowali, że działania rządu ułatwiają im prowadzenie biznesu.

Trwające zacieśnianie pętli podatkowej sprawia, iż niewspółmiernie więcej energii jest kierowane przez CFO w spełnianie nowych wymagań, np. raportowych, zamiast oczekiwanej przez zarządy wzrostu efektywności i produktywności, a przez to wartości firm. Pozytywnym sygnałem jest utrzymanie przeciętnie na podobnym poziomie, w porównaniu do roku 2018, wpływu zaostrzającej się polityki fiskalnej na pracę ankietowanych CFO. Dowodzi to, że jak przystało na prawdziwych profesjonalistów, sprawnie i efektywnie radzą sobie z tymi wyzwaniami – uważa Waldemar Wojtkowiak, członek zarządu, CFO & CRO Euler Hermes.

Pełen raport dostępny jest na www.GrantThornton.pl.

Grant Thornton to jedna z wiodących organizacji audytorsko-doradczych na świecie. W Polsce działa od 26 lat.