Luki w inteligentnych urządzeniach medycznych furtką dla hakerów

Rynek inteligentnych biosensorów medycznych w Europie przeżywa szybki wzrost – w tym roku przychody tej branży mają sięgnąć 2,89 mld dolarów¹. Inteligentne pompy insulinowe, elektrokardiografy czy ciśnieniomierze zapewniają pacjentom lepszą opiekę i ułatwiają komunikację z placówkami ochrony zdrowia. Jednak wraz z postępem technicznym pojawiają się nowe cyberzagrożenia. Dla przestępców każde inteligentne urządzenie może być furtką do sieci szpitala czy przychodni.

Branża ochrony zdrowia na co dzień wykorzystuje systemy i inteligentne urządzenia połączone z siecią. Wymiana danych pomiędzy nimi odbywa się głównie za pośrednictwem standardowego protokołu HL7 (protocol Health Level Seven). Umożliwia on bezpieczne i szybkie przesyłanie informacji takich jak wyniki badań czy dawkowanie leków, a co za tym idzie – błyskawiczną reakcję personelu medycznego na zmieniający się stan pacjenta.

– Niestety, powszechne wykorzystanie protokołu HL7 sprawia, że stanowi on atrakcyjny cel dla cyberprzestępców. Ataki mogą prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak wyciek i kradzież informacji o pacjentach, manipulacja danymi medycznymi, a nawet sparaliżowanie działania krytycznych systemów medycznych. Podobnie jak w innych branżach, cyberataki na placówki ochrony zdrowia są ciągle doskonalone i dopasowywane do ich specyfiki, więc skala zagrożeń rośnie – podkreśla Leszek Tasiemski, VP w firmie WithSecure.

Luki niebezpieczne dla danych pacjentów

Urządzenia zgodne ze standardem HL7, jeśli zostaną nieprawidłowo skonfigurowane, mogą być podatne na zagrożenia. Gdy został on stworzony, zakładano, że zabezpieczenia będą implementowane w samych aplikacjach lub sprzęcie. Takie podejście otworzyło jednak cyberprzestępcom możliwość wykorzystania luk w samym protokole. Jedną z nich jest brak konieczności uwierzytelniania przed wysłaniem wiadomości. Każde urządzenie może wysyłać informacje do dowolnego serwera lub aplikacji pod warunkiem, że znajdują się w tej samej sieci, zaś opcje uwierzytelniania są opcjonalne.

HL7 umożliwia też zmianę komunikatów, więc po włamaniu się do szpitalnej sieci przestępcy mogą przechwycić i zmienić przesyłane między urządzeniami wiadomości. Komunikaty HL7 są również domyślnie przekazywane jako zwykły tekst. Jeśli przestępca przechwyci ruch do lub z urządzeń medycznych, może łatwo pozyskać poufne informacje – dane pacjenta czy kontakt do jego bliskich. Protokół może też być podatny na tzw. ataki DoS (Denial of Service), czyli odmowy usługi.

Jak chronić dane medyczne?

Jak wskazuje konsultantka ds. bezpieczeństwa w WithSecure, Katie Inns, testowanie protokołu HL7 pod kątem bezpieczeństwa może być problematyczne; istnieje też niewiele narzędzi, które to umożliwiają. Niektóre z nich, jak Pestilence, nie zostały upublicznione z powodów etycznych – ze względu na wpływ, jaki mogłoby mieć ich przedostanie się w niepowołane ręce. Ekspertka stworzyła więc swoje narzędzie, HL7Magic, które ułatwia testowanie protokołu HL7 i pomaga testerom bezpieczeństwa zajmującym się identyfikacją luk w urządzeniach medycznych.

– Jednym z podstawowych kroków w zabezpieczeniu inteligentnych urządzeń medycznych oraz sieci placówek medycznych jest regularne aktualizowanie oprogramowania. Warto też stosować silne reguły polityki uwierzytelniania, aby zapobiec nieautoryzowanemu dostępowi do systemu czy urządzeń. Placówki powinny również inwestować w szkolenia pracowników zwiększające poziom świadomości cyberzagrożeń. Ważne jest, aby personel rozumiał ryzyko i wiedział, jak zachować się w przypadku podejrzanej aktywności. Nie mniej istotne jest ciągłe monitorowanie zagrożeń, aby móc szybko reagować na potencjalne ataki i je blokować – radzi Leszek Tasiemski.

1 Według danych Statista: https://www.statista.com/outlook/hmo/digital-health/digital-treatment-care/connected-biosensors/europe